Haplarla nasıl düşük yapabilirim?

Bir kadının hamileliğinin 12. haftasına kadar kendi kendine uygulayabileceği en güvenilir ve emniyetli kürtaj, 2 ilacın kullanımıyla mümkündür. Bu ilaçlardan birincisi Mifepristone (kürtaj hapı, RU 486, Migegyn, Mifeprex adıyla da bilinir), ikincisi de Misoprostol’dur (Cytotec, Arthrotec, Oxaprost, Cyprostol, Mibetec, Prostokos or Misotrol adıyla da bilinir).

Eğer emniyetli kürtaj olanaklarının sağlanmadığı bir ülkede bir ülkede yaşıyorsanız ve Mifepristone veya Misoprostol ile tıbbi kürtaj gerçekleştirmek istiyorsanız Women on Web (https://haplarlakurtaj.org). Eğer emniyetli kürtaj olanaklarının sağlanmadığı bir ülkede bir ülkede yaşıyorsanız ve Mifepristone veya Misoprostol ile tıbbi kürtaj gerçekleştirmek istiyorsanız Women on Web (www.womenonweb.org) sayfasını ziyaret edin. ) sayfasını ziyaret edin. 

Bu web sayfasında Misoprostol hakkında bilgi sağlanmıştır: alınması gereken önlemler, ilacın etki mekanizması, etkin doz, kadınların ne bekleyebileceği ve olası yan etkileri gibi. Ayrıca bilimsel verilere değinilmiştir. Misoprostol’un (veya Cytotec’in) tek başına kulanımına bağlı kürtajın, gerçekleşme ihtimali %94’dir.

Emniyetli ve yasal kürtaj olanaklarının sağlandığı bir ülkede yaşayan kadınlar, doktora başvurmalıdır. Kürtaj klinikleri için:  (https://www.womenonwaves.org/en/map/country)

Eğer emniyetli kürtaj olanaklarının sağlanmadığı bir ülkede bir ülkede yaşıyorsanız ve Mifepristone veya Misoprostol ile tıbbi kürtaj gerçekleştirmek istiyorsanız Women on Web (www.womenonweb.org) sayfasını ziyaret edin. 

Bazı kadınlar, keskin ve kirli objeleri rahimlerine veya karınlarına saplayarak  kürtaj gerçekleştirmeye çalışırlar ki, bunlar oldukça tehlikeli ve asla başvurulmaması gereken yöntemlerdir. Çünkü iç organları yaralama, enfeksiyon, şiddetli kanama ve ölüm riski taşır.

Birçok kadın için, hamileliği sonlandırmak zor bir karardır. Kadının kürtaj veya kürtaj dışındaki alternatifleri bir sağlık görevlisiyle konuşma şansı yoksa, iyi bir arkadaşı ya da yakınıyla konuşmasını öneriyoruz. Özellikle genç yaştaki kızlara; hamilelik durumunu, kararını ve kürtaj işlemini ebeveynleriyle veya güvendiği bir erişkinle konuşmasını şiddetle tavsiye ediyoruz.

Hamileliklerini sonlandırmaya kesin karar vermiş ve başka yöntemleri kullanma şansı olmayan kadınlar, kullanım kılavuzunu basmalı ve öncelikle dikkatle incelemelidir. Bir arkadaşıyla yapması daha doğrudur. Bir kadın bu işlemi asla tek başına uygulamamalıdır.

Aşağıdaki bilgileri okuduktan sonra, bu yöntem hakkında sorularınız varsa ya da deneyimlerinizi paylaşmak isterseniz info [at] womenonweb.org  adresine email gönderebilirsiniz.

Misoprostol ile düşük nasıl gerçekleşir

Eğer hamilelik süresi 12 haftayı geçmişse, haplarla düşük, kadının tek başına asla uygulamaması gereken bir yöntemdir.

Misoprosol, rahim kasılmalarına sebebiyet verir. Buna bağlı olarak rahim, hamileliği sonlandırır. Ağrılı kramplar, normal adette görülenden daha fazla vajinal kan kaybı, bulantı, kusma ve ishal görülebilir. Bir doktor tarafından tedaviyi gerektirecek kadar ağır kanama riski bulunmaktadır.
Misoprostol ile bir kürtajın gerçekleşme şansı %94 den fazladır. Misoprostol hemen hemen her ülkede eczanelerde satılmaktadır.

Misoprostol ile gerçekleşen kürtaj deneyimi ve riskleri, kendiliğinden gelişen düşük ile benzerdir.

Tüm hamileliklerin %10’u kendiliğinden düşük ile sonuçlanır.

Komplikasyonların tedavisi spontan kürtaj (kendiliğinden gelişen düşük) komplikasyonlarının tedavisi ie aynıdır. Bir problem olduğunda, hastaneye veya herhangi bir doktora rahatlıkla  başvurulabilir. Doktor tedavisi, kendiliğinden gelişen düşükte olduğu gibidir.

Buradan itibaren ilaç yardımıyla düşük (kürtaj) yapmayı planlayan her kadının mutlaka bilmesi gereken önemli bilgilere yer vereceğiz.

  • Kadın, hamile olduğundan kesinlikle emin olmalıdır.
  • Hamilelikten emin olmak için gebelik testi ve ultrason uygulanır.
  • Misoprostol, sadece kadın hamilelik durumunu %100 sonlandırmak istiyorsa ve bundan eminse kullanılmalıdır.
  • Misoprostol kullanmadan önce eğer imkan dahilindeyse mutlaka ultrason tetkiki yaptırılmalıdır.
  • Ultrason gebeliğin rahim içinde olup olmadığını ve hamilelik süresini belirlemek için kullanılan bir yöntemdir.
  • Misoprostol, süresi 12 hafta veya sonrasını aşan gebeliklerde asla kullanılmamalıdır. 12 haftalık gebelik süresi, en son görülen adetin birinci gününden itibaren geçen 84 günlük zamandır. Eğer bir kadın, dokuz haftalık gebelik süresini geçmişse ya da ultason bunu gösteriyorsa, tıbbi gözetim olmadan Misoprostol kullanılmamalıdır. İlaç etkisini gösterse de, ağır kanama, şiddetli ağrı ve ciddi komplikasyon riski, hamilelik süresi yükseldikçe artış gösterir.
  • Hamileliğini Misoprostol ile sonlandırmak isteyen kadın, bu işlemi asla tek başına yapmamalıdır.
  • Düşük yaparken, tek başına olmamak büyük önem taşır. İşlem sırasında konudan haberdar eş, bir arkadaş ya da yakının varlığı, olası komplikasyonlarda müdahele edilebilmesini sağlar. Kanama başladığında kadınla iletişimde kalan birinin varlığı olası komplikasyonlarda yardımcı olabilmesi açısından mutlaka gereklidir.
  • Misoprostol sadece kadının başka herhangi bir ciddi rahatsızlığı bulunmadığında tıbbi gözetim olmaksızın kullanılabilir.
  • Bazı hastalıklar kullanım için engel oluşturmaz. Örneğin anemi gibi bazı ciddi rahatsızlıklar, ağır kanamalara yol açabileceğinden, ciddi sağlık problemlerine sebep olabilirler. Ciddi hastalıklar, kürtajı kısıtlayıcı yasalara sahip ülkelerde bile, kimi zaman, yasal kürtaj için bir sebep oluşturur.
  • Tedavi sırasında alkol ya da hap kullanmayınız!!!
  • Misoprostol, dış gebelik (ektopik gebelik) ihtimali bulunduğu durumlarda asla kullanılmamalıdır. Dış gebelik (ektopik gebelik), rahim (uterus) dışında oluşan gebeliktir. Dış gebelik ultrason yöntemiyle anlaşılabilir. Dış gebelik varlığında, kadının sağlığının temini için  mutlaka jinekolog tedavisi gerekir. Dış gebeliğin tedavi edilmediği durumda, fallop tüpünün yırtılmasına bağlı şiddetli iç kanama riski mevcuttur.Bu durumda jinekologlar, kürtajın yasal olmadığı ülkelerde dahi, tedavi yükümlülüğü taşır. Dış gebelik durumunda Misoprostol kullanılamaz.
  • Kadın Rahim İçi Araç (RİA) taşıyorsa Misoprostol asla kullanılmamalıdır.RİA, gebeliği önlemede kullanılan, doktor tarafından rahim içine yerleştirilen yaklaşık 3 cm.lik spiraldir ve kontraseptiftir. RİA taşıyan ve hamile bir kadın mutlaka ultrason tetkikinden geçmelidir çünkü dış gebelik riski fazladır. Eğer gebelik, olması gerektiği gibi rahim içindeyse, kürtaj işlemi öncesinde  RİA’nın mutlaka çıkartılması gerekir.
  • Misoprostol yalnızca hastaneye ulaşımın birkaç saat içinde mümkün olduğu durumlarda kullanılmalıdır.Böylelikle olası komplikasyonlarda tıbbi yardım sağlanabilir.
  • Misoprostol ya da başka bir prostaglandin alerjisi olanlar Misoprostol asla kullanmamalıdır.Bu ender görülen bir durumdur, bu tip ilaçların daha önce kullanımında böyle bir alerji geliştiyse alerji riski bilinir ancak daha önce bu tip ilaçları kullanmamış olanlar, alerji yapıp yapmayacağını bilemez.
  • Misoprostol ile kürtaj girişiminin başarısız olma olasılığı VARDIR.

Misoprostol kullanımının kürtajı sağlama şansı sadece %94’dır. Bu ilacın kanamaya sebep olmadığı durumlarda başarısızlığı ya da kanamaya rağmen gebeliği sonlandırmadığı da görülmüştür. İlaçların kulanımı birkaç gün sonra tekrar denenebilir ancak halen başarısızlık şansı mevcuttur.
Misoprostol kullanımından 14 gün sonrasına kadar düşük hala gerçekleşmemişse ve doktor yardımı mümkün değilse; kadının kürtajın yasal olduğu başka bir ülkeye gitmesi, ‘women on web’ ile irtibata geçmesi ya da hamileliği sürdürmesi gerekir. Bu ilaçların kullanımına rağmen hamilelik devam ederse, fetusta el veya ayak deformiteleri ya da sinir sistemi problemleri gibi, doğum defektleri bulunma riski az da olsa yükselir. Bazı doktorlar bunu, yasal kürtaja gereklilik olarak değerlendirebilir, bu durumda bunu yapabilecek bir doktor bulunması önerilir.

Olası “Cinsel Yolla Bulaşan Hastalık”lar tedavi edilmelidir.

Klamidya veya gonore gibi cinsel yolla bulaşan hastalık (CYBH) riski varsa, enfeksiyonun tedavisi için doktor muayenesi gerekir. Bu tip enfeksiyonlara yakalanma riski tecavüz sonrası (tecavüz, hamileliğe sebep olduğunda birçok ülkede yasal kürtaj sebebidir) veya yabancı biriyle cinsel temas sonrası artış gösterir. Tedavi edilmeyen CYBH’lar rahim ve fallop tüplerinin enflamasyon (iltihaplanma) riskini arttırır. Bu tür enflamasyonlar arasında pelvik enfeksiyonu, salpinjit ve adneksit sayılabilir.

MISOPROSTOL’A NASIL ULAŞILIR

Bazı ülkelerde Misoprostol eczanelerden satın alınabilir ve tek başına kullanılabilir. Fakat Women on Web den yardım alabilirseniz Mifepriston ve Misoprostol’un birlikte kullanımı başarı şansını arttırır. Mifepriston ve Misoprostol’ün birlikte kullanımında ortalama başarı %99 iken, yalnızca Misoprostol kullanımında bu oran %90’dir.

Misoprostol’ün piyasada bulunan marka isimleri arasında Cytotec, Arthrotec, Oxaprost, Cyprostol, Prostokos and Misotrol sayılabilir. Kimi zaman reçetesiz olarak satılsa da bazen reçete gereklidir. Reçete gerektirmeme olasılığı en yüksek ilaç formu Arthrotec’tir. Bir kadın, reçetesini kendi de temin edebilir (aşağıdaki örnekleri görünüz).  

Misoprostol mide ülserlerini önlemede kullanılır.
Cytotec, Cyprostol, Mibetec, Misotrol ve Prostokos, Misoprostol içeren ilaçların marka isimleridir.
Arthrotec and Oxaprost Misoprostol ve Diclofenac isimli ağrı kesici içerir. Eklem ve romatizma ağrılarında kullanılır. Arthrotec genellikle Cytotec’ten daha pahalıdır.

- Cytotec (200µg Misoprostol) 
- Arthrotec 50 or 75 (200µg Misoprostol) 
- Cyprostol 
- Misotrol (Şili) 
- Prostokos (25µg Misoprostol) (Brezilya)
- Vagiprost (25µg Misoprostol) (Egypt) 
- Oxaprost 50 or 75 (200µg Misoprostol) (Arjantin)
- Misotac (Mısır, Gana, Sudan, Tanzanya, Uganda, Zambiya)
- Mizoprostol (Nijerya)
- Misive (İspanya)
- Misofar (İspanya)
- Isovent (Kenya, Nepal) 
- Kontrac (Hindistan, Kongo) 
- Noprostol (Endonezya)
- Gustrul (Endonezya)
- Asotec (Bangladeş)
- Cyrux (Meksika)
- Cytil (Kolombiya) 
- Misoprolen (Peru)
- Artrotec (Venezuela, Hong Kong, Avustralya)
(Misoprostol içeren diğer ilaçlar: Mibetec, Cytomis, Miclofenac, Misoclo, Misofen, Arthrofen, Misogon, Alsoben, Misel, Sintec, Gastrotec, Cystol, Gastec, Cirotec, Gistol, Misoplus, Zitotec, Prestakind, Misoprost, Cytolog, GMisoprostol, Mirolut, Gymiso)

Bu ilaçları eczaneden alabilmek için, örneğin, büyükannenizin romatoid artriti (eklem romatizması) olduğunu fakat çok şiddetlendiği için eczaneye kendisinin gidemediğini ve doktora gidip reçete yazdıracak paranızın olmadığını söyleyebilirsiniz.

Eğer ilaçları bir eczaneden temin etmekte zorlanırsanız, bir diğerini deneyebilirsiniz. Hatta bir erkek arkadışınızın ya da eşinizin gitmesi kolaylık sağlayabilir. Bunları reçete edecek bir doktor bulmayı deneyebilirsiniz. Genellikle zincire bağlı büyük eczanelerden ziyade küçük yerel eczaneler daha olumlu sonuç verir.

Cytotec kimi zaman karaborsada bulunabilir (esrar satılan yerler gibi). Ancak aldığınız hapların Misoprostol olduğundan, sahte hap ya da başka bir ilaç  olmadığından tamamen emin olmalısınız!  

Tablet başına 200 mikrogram (=mcg) içeren en az 12 hap satın alınmalıdır. 1 tablet Cytotec veya Arthrotec 200 mcg Misoprostol içermelidir. Tablet başına düşen Misoprostol miktarı (dozaj) paketlerin üzerinde belirtilmiştir, genelde 1 tablet, 200 mcg Misoprostol içerse de diğer dozajlar mevcuttur. Eğer tablet başına düşen Misoprostol, 200 mcg’den farklı ise, yeterli ve gereken miktarda Misoprostol kullanabilmek için tekrar hesaplama yapılmalıdır.

MISOPROSTOL NASIL KULLANILIR

Kürtajın yasal olmadığı ülkelerde Misoprostol tek başına düşüğe (kürtaja) yol açması için kullanılabilir. Misoprostol’un yanlış kullanımı kadın sağlığını tehlikeye sokabilir!!

  1. Kürtaja yol açması için dil altına her biri 200 mikrogram (mcg) içeren 4 tablet Misoprostol (toplam 800 mcg) yerleştirilmelidir. Tabletleri yutmayın! (tabletleri dil altına yerleştirdikten en az 30 dakika sonrasına kadar!!)
  2. 3 saat sonra dil altına aynı şekilde tekrar 4 tablet Misoprostol yerleştirin.
  3. Tekrar 3 saat sonra dil altına üçüncü kez 4 tablet Misoprostol yerleştirin.Tabletleri yutmayın.

Eğer düşüğü başlatmak veya kürtaj için Artrotec kulanılıyorsa, 4 tablet dil altında dış tabakası çözülünceye kadar tutulmalıdır (yarım saat). Tabletin sert olan iç kısmını tükürün, emmeye devam etmeyin. Tabletin sert olan iç kısmı, bir ağrı kesici olan diclofenac içerir ve yutulması ya da emilmesi tehlikelidir.

Başarı oranı %94’dır.

Misoprostol’un ilk doz alımından sonra kanama ve kramp beklenmelidir. Kanama genellikle ilacın kullanımından sonraki ilk 4 saat içinde, bazen biraz daha sonra başlar. Kanama genellikle kürtajın başladığının ilk göstergesidir. Kürtaj devam ederse kanama ve kramplarda artış gözlenir. Kanama normal adet kanamasına göre daha ağırdır ve pıhtılar görülebilir. Hamilelik süresi uzadıkça, kanama ve kramplar daha ağırlaşır. Kürtaj tamamlandığında kanama ve kramplar azalır. Düşük (kürtaj) anı, kanamanın ağırlaşması, ağrı ve krampların en üst seviyeye ulaşmasından anlaşılır. Hamilelik süresine bağlı olarak, çevresinde doku parçacıkları olan hamilelik kesesi görülebilir veya görülmeyebilir. Örneğin kadın 5-6 haftalık gebelik süresindeyse, atılan kesecik gözlenmez, fakat 12 haftalık hamilelikte atılan kan içinde keseciğe rastlanır.

Eğer üçüncü doz alımı sonrası kanama olmamışsa, kürtaj gerçekleşmemiş demektir, birkaç gün sonra işlem tekrarlanabilir, veya yurtdışına kürtajın yasal olduğu bir ülkeye gidilebilir ya da tekrar bir doktora ulaşmak denenebilir.

Ağrıyı yatıştırmak için Paracetamol grubundan bir ağrı kesici kullanılabilir.

(Von Hertzen H, ea WHO Research Group; Efficacy of two intervals and two routes of administration of misoprostol for termination of early pregnancy: a randomised controlled equivalence trial, Lancet. 2007 Jun 9;369(9577):1938-46. )

Kürtaj sonrası kanama

Kanama kürtaj sonrası bir veya iki hafta hafif olarak devam eder. Normal adet döngüsü dört ila altı hafta sonra başlar.

Kürtajın gerçekleştiğinden emin olmak

Bazen kadınlarda kürtaj gerçekleşmediği halde kanama gözlenir. Bu yüzden kadın, kürtajın gerçekleştiğinden emin olmalıdır. Hamilelik testlerinin negatif sonuç vermesi, kürtajdan sonra iki veya üç haftayı bulabilir. Bu yüzden eğer mümkünse kürtajdan bi hafta sonra rahimin boş olduğunu doğrulamak için ultrason tetkiki yaptırın.

YAN ETKİLER

En sık görülen yan etkiler bulantı, kusma ve ishaldir. Ateş yükselmesi gözlenebilir. Bu yan etkiler Misoprostol vajinal olarak uygulandığında genellikle daha hafif izlenir.

DOKTORA VEYA HASTANEYE NE ZAMAN GİDİLMELİDİR

Eğer ağır kanama varsa

Ağır kanama, 2-3 saatten fazla süren ve saatte 2-3 büyük boy ped kullanımı gerektiren kanamalardır. Bilinçte bulanıklık, sersemleme hissi veya başdönmesi aşırı kan kaybına işaret eder ve kadın sağlığı için oldukça tehlikelidir.

Eğer ağır kanama 2-3 saat sonrasında azalmamışsa, kürtaj tamamlanmamış demektir (parçacıklaı hala rahim içindedir) ve tıbbi tedavi gerektirir. Bu durum, Misoprostol’ün alımını takiben birkaç saat içinde olabilir ancak kürtaj girişimden sonra 2 hafta ya da sonrasında da izlenebilir.

Bu durumda kadın, en yakın hastaneye ya da doktora yardım için başvurmalıdır.

Kürtajın suç sayıldığı ülkelerde, doktorlar ya da hemşireler, polise kadının kürtaj girişiminde bulunduğunu ihbar edebilirler. Bu yüzden, eğer mümkünse kadının güvendiği bir doktor bulmasını öneriyoruz.

Kadınların kürtaj yüzünden cezalandırıldığı ülkelerde, tıbbi personele, kürtaj girişiminden bahsetmek şart değildir, kendiliğinden düşük olduğu da söylenebilir. Doktor, ilaçla başlatılan düşük ve kendiliğinden başlayan düşük arasındaki farkı tespit EDEMEZ. İki durumda da tedavi aynıdır; tedavi, vakum aspirasyonu olarak ta adlandırılan kürtaj yani doktorun rahmi temizlemesi işlemidir.

Doktorlar her durumda size yardım etmekle yükümlüdür.

Ateş yükselmesi görülürse

Hafif ateş yükselmesinin yanında üşüme-ürperme, Misoprostol’ün normal yan etkileridir. Ancak, ateş 38 Celcius derece’nin üzerinde 24 saatten fazla devam ederse ya da 39 derece veya üzeri ateş olursa derhal bir doktora gidilmesi gereklidir. Çünkü tamamlanmamış kürtaj nedeniyle enfeksiyon riski vardır ve bunun tedavi edilmesi şarttır (antibiyotiklerle ve/ya vakum aspirasyon yöntemiyle).

Misoprostol’ün etki etmediği durumlar

Misoprostol’ün kanamaya yol açmadığı veya çok az kanamaya sebep olduğu ve hamileliğin devam ettiği durumlardır. İlaçlarla düşük denendiği fakat gebeliğin devam ettiği durumlarda, fetusta el-ayak defektleri ve sinir sistemi bozuklukları gibi doğum anomalileri izlenme riski az da olsa artar.  Fetusta doğum anomalilerinin yükselme riski nedeniyle, Misoprostol kullanmış fakat düşük yapamamış kadına, doktor tarafından  vakum aspirasyonu yöntemiyle kürtaj yapılmalıdır.

Doktora düşük yaptığınızı düşündüğünüzü söyleyebilirsiniz. Kürtaj yüzünden kadınların yasal olarak cezalandırıldığı ülkelerde, tıbbi personele düşük girişiminde bulunduğunuzu söylemeniz tıbbi açıdan şart değildir, kendiliğinden düşük olduğunu söyleyebilirsiniz. Doktor aradaki farkı SAPTAYAMAZ.

Düşük işlemi tamamen gerçekleşmemişse, doktorun kalan dokuyu rahimden uzaklaştırdığı, vakum aspirasyonu olarak ta bilinen kürtaj tedavisine ihtiyaç duyulabilir. Doktorlar her durumda size yardım etmekle yükümlüdür.

GELECEK İÇİN

İstenmeyen gebeliğin tekrar olmaması için doğru doğum kontrol yöntemleri kullanın.  Kanama bittikten, hamilelik testi negatif sonuç verdikten ve ultrason ile rahmin boş olduğu doğrulandıktan sonra, doktor tarafından RİA (rahim içi araç, örneğin spiral) yerleştirilebilir. Ağız yoluyla alınan doğum kontrol haplarına, kanama durduktan sonra başlanabilse de ilk ay kullanımı sağlıklı değildir. İlk ay süresince prezervatif gibi ekstra korunma yöntemlerine başvurun. 

Bu metod hakkında sorularınız ya da paylaşmak istediğiniz deneyimleriniz için  info [at] womenonweb.org adresine email yollayabilirsiniz.